نام اختصاری: CA 19-9
سایر نام ها: کربوهیدات آنتی ژن 9-19، Cancer Antigen 19-9، GI Cancer Antigen
بخش مورد انجام: آنالیز هورمون
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم يا پلاسما
حجم نمونه مورد نیاز: 0.6 ml
شرایط نمونه گیری: نياز به ناشتايي نمي باشد.
ملاحظات نمونه گیری: بيمار را از لحاظ عاطفي تقويت كنيد زيرا آزمايش سرطان بسيار تنش زا مي باشد.
موارد عدم پذیرش نمونه: همولیز شدید نمونه مورد قبول نمی باشد.
شرایط نگهداری:
- انتقال بين آزمايشگاه پذيرش كننده و آزمايشگاه انجام دهنده بايد به صورت منجمد شده صورت گيرد.
- در دماي C˚4 تا 7 روز و در دمای C˚20- تا 3 ماه پایدار است. در دمای اتاق (RT) 24 ساعت پایدار است.
- براي نگهداري بيش از 24 ساعت بايد در یخچال یا فریزر نگهداری شود.
- از فريز كردن پلاسما خودداري شود.
- از دوباره آب كردن و فريز كردن سرم خودداري شود.
کاربردهای بالینی :
- ارزیابی مبتلایان به سرطان های معده، لوزالمعده و کبدی- صفراوی
- پایش پس از درمان مبتلایان به سرطان های معده، لوزالمعده و کبدی- صفراوی
روش مرجع: ایمونو اسی آنزیمی (EIA)
روش ارجح: کمی لومینوسانس
سایر روشها: IRMA
مقادیر طبیعی: <55 IU/mlیا <55 KU/L
- این تومور مارکر اختصاصی جهت تشخیص بدخیمی نمی باشد و مقادیر اندازه گیری شده با روش های مختلف ممکن است متفاوت باشد.
تفسیر: تمام انواع تومورهای گوارشی و آدنوکارسینوما به این آزمایش حساسند ولی بالاترین حساسیت از آن تومور لوزالمعده (پانکراس) با 80-70 % حساسیت است. حساسیت آزمایش با اندازه تومور ارتباطی ندارد. اما برای پیگیری موارد بیماری مؤثر است. مقادیر خیلی بالا ( >1000) متاستاتیک (تهاجم به سایر بافتها) است. افزایش در موارد التهابی غیر توموری از جمله التهاب پانکراس (پانکراتیت)، التهاب کیسه صفرا (کوله سیستیت)، التهاب کبد (هپاتیت )، سیروز و سیستیک فیبروزیس نیز مشاهده می شود. اندازه گیری توأم CA 19-9 و CEA برای پیگیری بیماران مبتلا به کانسر معده مفید بوده و 94% حساسیت دارد . CA 19-9 برای مبتلایان به کانسر پانکراس به تنهایی ترجیح داده می شود و CEA به تنهایی برای مبتلایان به کانسر کولو رکتال انتخاب مناسبی است.
افزایش سطح : سرطان لوزالمعده، سرطان كبدي- صفراوي ، پانكراتيت، كوله سيتيت، سيروز، سرطان معده، سرطان كولوركتال، سنگ صفراوي، سرطان ريه.
عوامل مداخله گر: دیده نشده است.
توضیحات:
- تومور مارکر CA 19-9 برای تأیید تشخیص تومورهای معده، لوزالمعده یا کبدی- صفراوی و ارزیابی پاسخ بیماران به درمان استفاده می شود.
- بیماران دچار پانکراتیت، سنگ های صفراوی، سیروز، بیماری التهابی روده یا سیستیک فیبروزیس نیز ممکن است افزایش اندکی در سطح CA 19-9 داشته باشند.
- در 7-6% مبتلایان به بدخیمی های غیرگوارشی نیز ممکن است افزایش سطح CA 19-9 مشاهده شود.
- تومور مارکر CA 19-9 به عنوان آزمونی جهت غربالگری تومورهای معده، لوزالمعده (پانکراس) یا کبدی- صفراوی قابل استفاده در کل جمعیت نیست. زیرا فاقد حساسیت و اختصاصیت (ویژگی) لازم می باشد.
- بعضی افراد آنتی ژن CA 19-9 را بیان نمی کنند. در نتیجه در این گونه افراد مقادیر پایین نشان دهنده بهبودی یا عود بیماری نمی باشد.
